Search
Samoa
Photo: Getty Images

Faia se suesuega i ni faamaumauga o teugatupe faavaomalo

Ua faamaonia mai e le Mālō o Samoa o le a faia se suesuega faasaga i ni faamaumauga ma liki mai tua o loo faaalia ai le fesoasoani o se alii sue tusi e faia se tulafono faailoa ai Samoa o se atunuu mo teugatupe faavaomalo e aunoa ma le totogi o ni lafoga.

O lenei mataupu na afua ona suesue ina ua mapuna mai fafo pepa o faamaumauga o teugatupe a nisi o le au mau tofi a mālō o le lalolagi aemaise o nisi o le au mau’oa, milionea ma pilionea le avea o Samoa ma se tasi o atunuu na teu ma faafailele ai tupe a nisi o gaioiga faaalatua sa teu mai iai tupe ina ua alofia ai le totogiina o lafoga.

O pepa o faamaumauga o teugatupe faavaomalo ua faaigoaina o le Pandora Papers e silia ma le 12 miliona o loo iai ia faamaumauga . O le liki mai ai i fafo nei faamaumauga ma maua ai e le vaega o tusitala suesue ona sui auai e silia i le to’a 600 o loo salalau solo i atunuu o le lalolagi ua o latou faasalalau faalauaitele nei faamaumauga.

Ua aofia ai i nei pepa se pisinisi tau teugatupe faavaomalo poo se offshore banking a se alii tausi tusi mai Ausetalia ia Graeme Briggs e faapea na tofia e avea ma sui vaaia o le Mālō o Samoa poo se honorary counsul mo le atunuu o Singapore i le umi e 25 tausaga.

O Briggs sa feiloai ma se tagata faitulafono i Samoa ma amata ai ona tapena se tulafono mo teugatupe faavaomalo ae o le fausia o ia tulafono e pei ona faaalia i ia faamaumauga na viia ai ma lea alii Ausetalia ma taua o ia o le tamā o tamā o Pisinisi tau teugatupe faavaomalo poo le grandfather of offshore industry.

O le sootaga o lea alii Ausetalia ma Samoa na mafua ai ona filifilia e avea ma sui vaaia o le atunuu i totonu o Singapore mo le tele o tausaga seia oo mai i le tausaga 2016. O loo faaalia i ia pepa o faamaumauga na ia faalauiloa Samoa i le lalolagi o se atunuu e malu ona tulafono mo pisinisi tau teugatupe faavaomalo. O ana faiga faapisinisi foi nei na faamanuiaina ai i ni faamanuiaga i se tino i tupe tele e tusa ma le $62 miliona tala na ia maua mai ai.

O loo faaalia foi i nei faamaumauga e pei ona lipotia ai e le vaega faasalalau a Peretania le BBC faapea le niusipepa o le Guardian e iai se tasi o faipisinisi sa avea ma Faatonu o se faletupe i Samoa sa malu ana teugatupe i Samoa ma alofia ai le totogiina o lafoga.

E leo faaalia i ia pepa o faamaumauga pe na aafia ai ni faiga solitulafono i le faia o ia teugatupe peitai o loo atagia ai ni faiga sa tanuma’i ai totonu ni auala ma gaioiga e taumafai e nātia le iloa o ia teugatupe tetele ina ia lē agavaa ai e totogi atu lafoga.

O lenei mataupu na tautino ai le taitai o le Mālō Fiame Naomi Mataafa o le a tagatagai ai le faigamalo poo le a se iuga e maua mai i nei faamaumauga ua faaalia.

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

WATCH LIVE NOW

Keep uptodate with Radio Samoa activity & promotion

* indicates required
fetch('https://api.ipify.org?format=json') .then(function(response) { return response.json(); }) .then(function(data) { var userIP = data.ip; var divToHideSelector = '#myDivToHide'; var blockedIPs = ['121.98.17.185']; if (blockedIPs.indexOf(userIP) !== -1) { var div = document.querySelector(divToHideSelector); if (div) { div.style.display = 'none'; } } }) .catch(function(err) { console.error('Could not get IP:', err); });