Search
- Radio Samoa

Tusia i le talafa’asolopito o Samoa le Faigapalota 2021

Ua savali nei i le tolu vaiaso talu ona maea le faigapalota a le Atunuu lea na faia i le Aso 9 o Aperila. O le tolu foi lea o vaiaso talu ona lē mautinoa poo ai tonu le vaega faaupufai o le a tulai mai e taitaia Samoa mo  le isi 5 tausaga.

O ni vaiaso mataina i le talafa’asolopito o Samoa i le sailia lea o se faigamalo a le atunuu. E tele ni vaega uiga ese na tulai mai, e pei o le vāvā lalata o iuga o le faigafilifiliga a le atunuu aemaise o le saoasaoa o fesoostaiga i tekonolosi faaonaponei.

I le afiafi o le aso lava lea o le faiga palota i le tea laititi o le itula 9 (taimi Niu Sila), ua atagia mai ai le tutusa o le aofaiga o sui a faipule o le FAST 25, ma le HRPP 25 ma na toe faafeso’otai ai loa e le Radio Samoa le afioga ia Tuala Ponifasio, le sui tutoatasi mai le Itumalo o Gagaemauga #1 e tāpā sona finagalo auā o ia lea e foliga mai o le a faia le filifiliga poo fea o nei vaega faaupufai o le a taita’ia le atunuu. Na taua e Tuala e lē faanatinati le faiga o lana filifiliga ma e lē faia foi na’o ia , e tatau ona fesiligia foi se fautuaga mai lona Itumalo.

Atonu e tele mafuaaga eseese ua ala ai ona oo i se tulaga faapea le faigapalota a le atunuu, ae o se tasi o vaega taua ua maitauina o le telē o le aafiaga o gaioiga a le Ofisa  Komesina o Faigapalota, talu ona tapunia fale palota taitasi.

   I le taeao  Aso Toanai 10 o Aperila na faalauiloa ai e le Ofisa o Faigaplaota i luga o le Facebook iuga lē aloaia (Preliminary results) e faapea – 25 FAST , 24 HRPP, 1- Tutoatasi , 1 – Tautua Samoa. Ae peitai i le taeao lava lea i nai minute talu ona aumaia nei iuga lē aloia, na aveese ai loa e le ofisa o faigaplaota lea faasalalauga ma toe tuumai se faatoesega i le atunuu ma faapea mai e le’i atoatoa le faitauina o palota o le itumalo Vaimauga #2 e ala lea i le lē mautinoa o se tasi o fale palota.
O lea sasi a le Ofisa o Faigapalota faatasi ai ma le vave faasalalau a nisi e aunoa ma se faasaoga na ta’ita’i seseina ai le toatele o le mamalu o le atunuu.
I le afiafi o lea lava Aso Toanai na tuu mai ai le fa’asaoga o le faitauga lē aloaia, ma tulai mai ai 25 – FAST,  25- HRPP,  1 – Tutoatasi ina ua maea ona faamaonia faitauga o palota a le itumalo Vaimauga #2

   O le Aso  Faraile 16 o Aperila na lau ai le iuga aloaia o le faigapalota, lea 25 sui a faipule o le HRPP, 25 le FAST ma e toatasi le sui Tutoatasi.

   O le Aso Gafua 19 o Aperila na taua ai e Tuala i luga o le Radio Samoa o le ā ia oo atu ai i vaega faaupufai a le HRPP ma le FAST e faatalanoa ni mataupu e feseoasoani i lana filifiliga, ma na ia taua ai o se taimi lata mai o le ā faailoa ai le vaega  o le a ia lagolagoina.

   Aso Lua 20 o Aperila ina ua maea ona feiloai Tuala ma vaega faaupufai e lua na faateia ai le atunuu ile tuuina mai ai o se faasalalauga a le Ofisa o Faigapalota ile afa o le 8 ile afiafi, e faailoa mai ai o se Tusi Filifilia ua maea ona sainia e le Ao o le Malo e tofia ai le sui o Alataua Sisifo afioga ia Aliimalemanu Moti Momoemausu Alofa Tuuau ma sui faaopoopo o tamaitai i le Palemene.  O lea sui faaopopo na taua  e le Ofisa o faigapalota e aofia i le 10% ua maea ona atofa mo tamaitai ile Palemene.

   Aso Lulu 21 Aperila ile te’a laititi o le 9 ile taeao (taimi NiuSila) na faailoa aloaia ai e Tuala i luga o le Radio Samoa ina ua maea ona talanoa ma lona Itumalo ua ia filifilia le vaega faaupuai a le FAST.  Taua e Tuala o lana filifiliga na faia faatasi ma le Atua ma e lē toe suia lana faaiuga.

Tulai mai ai loa le numera 26 sui a faipule o le HRPP, 26 foi le FAST.

Ona o lenei faaiuga na a’e ai loa se manatu i le vaega a le FAST ina ia ave lea mataupu i luma o le faamasinoga.

   O le Aso Tofi 22 o Aperila na amata ai le faamasinoga o lea mataupu, mulimuli ane tuu mai le iuga a le faamasinoga e tolopo i le Aso 26 o Aperila ona o nisi o vaega faaletulafono o loo fesiligia e faamasino.

   I le aso na sosoo ai, 23 o Aperila na molimoli aloaia atu ai e le Itumalo o Gagaemauga #1 le latou sui faipule ia Tuala Tevaga Ponifasio i le Vaega faaupufai a le FAST. Faaalia le agaga faagaeetia o le Itumalo ona o le filifiliga ua fai e Tuala.

.    I le aso 27 o Aperila, na fesiligia ai e le FAST gaioiga uma nei a le Ofisa o le Komesina o Faigapalota, i le fesuisuia’i o faasalalauga e tuu atu i sui faipule faapea le atunuu. Mo le silafia o le faasalalauga muamua i le tai 25 ai o sui a faipule o vaega faaupufai e lua, na aofia ai ma le faitauga o Fiame Naomi Mataafa o se sui o le FAST ae mulimuli ane ua toe tuu mai se isi faasalalauga e faapea o loo 24 le FAST ae toalua sui tutoatasi ma le faamatagala e le aloaia le auai o Fiame ma Tuala i totonu o le FAST sei vagana ua faatautō i luma o le Palemene. Na taua e Fiame e fesiligia le mafuaaga o nei faasalalauga ma e foliga mai e le o se gaioiga amiotonu a le Ofisa o faigapalota.

Na faaalia foi se manatu a le tamaitai Loia ia Taulapapa Brenda Heather-Latu, na ia taua e atagia mai i nei gaioiga na faia e le Ofisa o le Komesina o Faigapalota se faigamalo na tau fai faamalosi poo le “administrative coup”  i le gagana peretania. Taua e Taulapapa, o mataupu faapea e tele ina lē iloa mai e le atunuu atoa vaega o loo tutupu i tua o faitotoa, lea e iai nisi o au faigaluega e faaopopo atu ma o latou manatu I faaiuga fai a le malo.

Tali Tuilaepa e faapea “Polokiki tele le tamaitai lea, i taimi foi a’o Loia Sili”.

I le amataga o le vaiaso nei lea na toe valaau ai luma o le faamasinoga le mataupu o le nofoa faaopoopo, ma i le maea ai o le 2 itula i le afiafi o le aso lulu na tuu mai ai le iuga a le faamasinoga e faaleaogaina le talosaga a le Loia Sili e taofi ai le tagi a le FAST e ala i le nofoa faaopoopo ma o lea ua toe tolopo ai i le vaiaso fou i le Aso Lulu 5 o Me e toe faaauau ai lea mataupu.

O le faaiuga o le Aso Faraile 30 Aperila na faamuta aloaia ai le tuu atu i le faamasinoga o ni talosaga mai i ai latou na tauva i le faigapalota.
Ua iai nei ni faamaumauga e faapea e 28 ni tagi ua faaoo aloaia atu i le Ofisa o le faamasinoga e faasaga i sui faipule ua filifilia mai nisi o itumalo. E 14 tagi e faasaga i sui faipule filifilia o le HRPP ao lesi 14 e faasaga lea i sui o le vaega faaupufai a le FAST.

Ua molimauina i lenei tausaga 2021 e so’o se tagata Samoa i le lalolagi se Faiga Palota uiga ese nei i le tala faasolopito o Samoa, ma ua faaalia ai foi manatu o le toatele e aofia ai nisi o Polofesa maualuluga i mataupu tau tulafono i Niu Sila e pei o Nanai Dr Iati Iati ma le afioga ia Fuimaono Dr Dylan Asafo.

Taua e Nanai, o le tulai mai ai o le lē mautonu o se faigamalo a Samoa e mafua mai ona o tulafono e tolu  lea na pasia e le palemene i le amataga o le tausaga. Talitonu Iati ana le pasia nei tulafono , e le faamavae Laauli Leautea Polataivao Schmidmt ma Fiame Naomi Mataafa mai le HRPP ae agai e faatū le FAST, atonu e lē oo Samoa i le tulaga ua iai nei.

Peitai i le manatu o Fuimaono, o le gaioiga a le Ofisa o Faiga Palota e faaopoopo le isi nofoa i totonu o le palemene e lē fa’avaeina ma e lē faatulafonoina. Na taua e Dr. Asafo e tatau ona toe iloilo lelei le vaega 44 (1A) o le teuteuga o le faavae o Samoa pe a tula’i mai se faigamalo fou ma e tatau foi ona tagataga’i Samoa i se suiga o faigapalota i le MMP po’o le Mixed Member Proportional electoral system mo le lumana’i.

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Keep uptodate with Radio Samoa activity & promotion

* indicates required