Search
Samoa-court Building
Samoa CourtPhoto: Charles

Tuuina atu e Toelupe ni tupe ia Tuiloma ina ia ave ai i tua lana tagi o le palota

O faamatalaga faatautō a sui o le HRPP na faafofoga iai le Faamasinoga Maualuga o loo ta’ua ai se talanoaga i le va o Tuiloma Tusa Laneselota Lameko ma Namulauʻulu Leota Sami Leota e faapea na tuuina atu e le Sui Palemia o le Sui Faipule o Falealili 1, Afioga Toelupe Maoiʻautele Poumulinuku Onesemo ni tupe ia te ia ma le maliega e ave ai i tua lana tagi faasaga ia Toelupe i matāupu o faatosina o le Palota.

E to’atolu sui o le HRPP na faia a latou faamatalaga faatautō e aofia ai le sui taʻitaʻi ia Fonotoe Nuafesili Pierre Lauofo, o le failautusi ia Lealailepule Rimoni Aiafi faapea ai Namulauʻulu Papalii Leota Sami Leota.

O faamatalaga e aofia ai fonotaga na faia a le vaega faaupufai o le HRPP i le aso 21 ma le 26 o Oketopa o le tausaga nei e faamalosiʻau ai ia Tuiloma ma Vaaelua ia la matāupu sa tagi ai i le Faamasinoga o Palota ona o faiga faaālatua.
O ia talanoaga o loo ta’ua ai e Fonotoe i lana molimau, na faia ai e Lameko nisi o faamatalaga o loo atagia ai fuafuaga i lo la va ma Toelupe e faapea, “E faaauau pea le matāupu ae e iai le numera la ua taʻu ia Toelupe e totogi atu”.

O loo ta’ua e Lealailepule i lana mau, o le aso 21 o Oketopa na fono ai ma faia ai faamatalaga ia a Tuiloma ae aso 22 o Oketopa lava vili atu le loia ia Alex Suʻa o lea ua vili atu Tuiloma e toe ave i tua lana tagi.

Ta’ua i le molimau a Leala na ia fesoota’i ia Tuiloma ma fesiligia pe o le ā lea mea ua fai ae pe faapefea totogi o loia na faia lana matāupu.

Na faailoa foi e Leala, o le aso lea na toe fono ai latou ina ua maua le tala i le 100,000 ma taumafai e faamalamalama ma fesiligia Tuiloma peita’i sa ia teena se tupe; na ona faapea sa feiloa’i ma Toelupe ma talanoa i le manuia o le itumalo.

O lea foi afiafi sa talanoa ai le susuga ia Alex Suʻa i le malosi’aga o la latou matāupu mo le faamasinoga.

O faamatalaga nei e lua o loo ta’ua ai foi le oo atu o Namulauʻulu Sami Leota i le fonotaga lea i Petesa i le aso 26 o Oketopa 2025 ma faailoa ia i latou le la talanoaga ma Tuiloma i le aso 18 o Oketopa 2025 ina ua mae’a ai i le aso 17 o Oketopa 2025 le la feiloa’iga ma Toelupe.

O le faamatalaga a Tuiloma ia te ia, ua mae’a faia le la deal e totogi atu e Toelupe ia te ia le $100,000 ae faaui i tua lana tagi.
Sa ia faapea atu foi o le la feiloa’iga lona lua ma Toelupe na tuuina atu ai ia te ia e le alii Sui Palemia le $30,000 ma le faamatalaga e faauma atu le isi vaega o le $100,000 i se taimi mulimuli ane ai.

O loo ta’ua foi e Namulau’ulu i lana faamataaga faatautō, o le aso 19 o Oketopa o le mae’a ai lea o le feiloa’iga a Tuiloma ma Toelupe na toe fesoota’i atu ai Tuiloma ia te ia i se fe’au tusitusia ma faapea atu…”ua lē honor e Toelupe le ma deal ma o le a faaauau lava laʻu matāupu…What do you think?”

Na ta’ua i le mau a Namulauʻulu na pau lana tali na tuuina mai iai…”Stay at it…he will come back to you”.

O le Aso Tofi, 23 o Oketopa poo le teʻa o le itula e 4 i le afiafi na ta’ua e Namulauʻulu na ia fesoota’i mai ai ia Tuiloma i le mae’a ai lena o le Aso Lulu lea na message atu ai foi e faatatau lava i le deal ma Toelupe ae faato’ā uma lea o lana lauga i le Palemene.
Na ia ta’ua o lana fesoota’iga lea ia Tuiloma sa ia faamauina ai loa i lana telefoni (audio recording) o lea talanoaga sa faafofoga iai le faamasinoga o loo taʻu saʻo atu ai e Tuiloma na tuuina atu e Toelupe le 30,000 ia te ia i le la feiloa’iga lona lua.
O le $70,000 o le faamaeʻaina o le tupe e $100,000 o loo ta’ua e Namulauʻulu i le fonotaga i le aso 22 o Oketopa 2025 na faapea atu Tuiloma, na alu atu ma le to’alua o I’iga Sione le tupe lea.

O le fonotaga sa faia ai le faamatalaga a Namulauʻulu i le HRPP i Petesa i le aso 26 Oketopa sa auai ai Tuiloma peita’i na ta’ua e Namulauʻulu e oo atu ua leva ona amata le fono, ma o lona manatu ai ua faamatala e Tuiloma i le HRPP le la deal ma Toelupe ma tala ia sa faamatala atu, o le ala lea na ia faamatala ai lava ma lona lē iloa e le’i faamatalaina ia mea e Tuiloma i sui sa auai o le HRPP i le fono.

E le’i teena foi e Tuiloma tala uma na ia faamatalaina o le la talanoaga ae na ona faapea lava mulimuli ane ai…. ”O le ma maliega sa fai ma Toelupe ua na o se Gentlemenʻs Agreement”.

O finauga a le loia a Toelupe, Susuga Muriel na ia tuuina atu ai i le faamasinoga le matāupu lenei e lē tatau ona agavaa le tauaveina e le Faamasinoga o Palota (Electrol Court) ae tatau i le Criminal Court peita’i sa tali mai le Faamasino, afai o lea o lona uiga o le a toso atu ai ma taualumaga a le Faamasinoga ma e poloa’ia ai e le Faamasinoga faamaumauga mai faletupe o teugatupe a i latou ia, e avea ma mau i luma o le faamasinoga.

Pe o le a valaau foi nisi molimau faaopoopo i lenei matāupu.

Sa finau foi Muriel o faamatalaga ma le audio o loo i luma o le faamasinoga o tala faalogo ma e lē o iai se aafiaga o lana client ona o le talanoaga ua avea ma mau sa i le va lava o Namulauʻulu ma Tuiloma.

Ua faailoa foi e le loia a Tuiloma i le faamasinoga le aiā tatau i lalo o le tulafono a lana client e lē tatau ai ona tuuina atu sana tali.

O le matāupu lenei na oo atu i le faamasinoga o le tagi a Tuiloma Laneselota Lameko faasaga ia Toelupe Poumulinuku Onesemo i masaloga o faiga faaālatua sa faia i le taimi o le palota.

Mulimuli ane na fuafua ma malilie e ala i se maliega e pei ona ta’ua i mau e ave i tua le matāupu.

O le matāupu i le asō o loo sa’ili ai pe tatau ona faataga e le faamasinoga ona ave i tua le matāupu a Falealili Tasi e tusa ma le maliega a Toelupe ma Tuiloma pe leai foi.

O lea faiga na oo atu ai loa le talosaga a le Vaega faaupufai a le HRPP i le faamasinoga mo se avanoa e avea ai i latou ma ē faalavelaveina le maliega o le a faia ona i lo latou talitonuga o faiga piʻopiʻo o loo vaaia ai i lea tulaga.

‘O le a tuuina mai le faai’uga a le Faamasinoga i se aso o lumanaʻi ai.

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Tala sili ona faitaulia

Keep uptodate with Radio Samoa activity & promotion

* indicates required